Bảo dưỡng lò hơi công nghiệp
Bảo dưỡng lò hơi theo quy định là yếu tố thiết yếu để duy trì an toàn và hiệu suất cho các doanh nghiệp sử dụng lò hơi. Quy trình bảo dưỡng không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn giúp đảm bảo sự vận hành ổn định và kéo dài tuổi thọ của lò hơi. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ lý do và quy trình bảo dưỡng lò hơi để đảm bảo tuân thủ đúng quy định và đảm bảo an toàn cho doanh nghiệp.
1. Tại sao bảo dưỡng lò hơi là cần thiết?
Lò hơi là thiết bị quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp, từ sản xuất điện năng đến chế biến thực phẩm. Việc bảo dưỡng lò hơi đúng cách không chỉ giúp đảm bảo an toàn mà còn nâng cao hiệu suất và gia tăng tuổi thọ của thiết bị. Dưới đây là một số lý do giải thích tại sao bảo dưỡng lò hơi lại quan trọng:
1.1. Đảm bảo an toàn
Lò hơi hoạt động với áp suất và nhiệt độ rất cao, dẫn đến các nguy cơ như nổ lò, rò rỉ khí đốt hoặc cháy nổ. Những sự cố này có thể gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Theo TCVN 6006:1995, việc thực hiện bảo dưỡng và kiểm tra định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm và khắc phục các sự cố, từ đó giảm thiểu rủi ro và bảo vệ người lao động cũng như cơ sở vật chất.
1.2. Nâng cao hiệu suất
Trong quá trình vận hành, lò hơi có thể bị bám cặn và bồ hóng, điều này làm giảm khả năng trao đổi nhiệt và khiến lò tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn để duy trì hiệu suất. Bảo dưỡng định kỳ giúp loại bỏ các chất bẩn này, tối ưu hóa khả năng trao đổi nhiệt và giảm chi phí nhiên liệu. Theo TCVN 7704:2007, lò hơi được bảo dưỡng tốt có thể giúp tiết kiệm đến 10% nhiên liệu.
1.3. Kéo dài tuổi thọ
Sự ăn mòn, mài mòn và hư hỏng do hoạt động liên tục có thể làm giảm tuổi thọ của lò hơi. Bảo dưỡng định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu hư hỏng và tiến hành sửa chữa kịp thời, kéo dài tuổi thọ của thiết bị. Theo TCVN 7704:2007, một lò hơi được bảo dưỡng đúng cách có thể sử dụng hiệu quả trong vòng 20-30 năm.
2. Quy trình bảo dưỡng lò hơi
Để đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động, quy trình kiểm tra và bảo dưỡng lò hơi phải tuân thủ các tiêu chuẩn quốc gia. Dưới đây là quy trình cơ bản:
-
- Kiểm tra bên ngoài:
- Buồng đốt: Kiểm tra kết cấu cửa lò, vách ngoài của tường lò để phát hiện nứt vỡ hoặc hư hỏng. Trước khi vận hành, không để vật dụng dễ gây cháy, nổ gần khu vực này.
- Bình bao hơi: Quan sát xung quanh bình bao hơi để phát hiện hư hỏng hoặc cháy nước. Kiểm tra đồng hồ đo áp suất, nhiệt độ, và hoạt động của các van an toàn cùng đường ống dẫn hơi.
- Vỏ bọc: Kiểm tra tình trạng vỏ bọc bên ngoài để phát hiện dấu hiệu ăn mòn, rỉ sét hoặc hư hỏng cơ học có thể ảnh hưởng đến sự an toàn.
- Ống dẫn: Đảm bảo các ống dẫn nước và hơi không bị rò rỉ hay hư hỏng, ảnh hưởng đến quá trình hoạt động của lò.
- Kết nối: Kiểm tra các kết nối ống và phụ kiện để đảm bảo không có sự cố về rò rỉ hoặc hỏng hóc.
-
- Kiểm tra bên trong:
- Ghi lò: Kiểm tra ghi lò, thường được làm bằng gang chịu nhiệt. Sau thời gian sử dụng, gang có thể giãn nở và xuống cấp. Kiểm tra kỹ trục đỡ ghi, tránh tình trạng ghi lò bị hỏng, dẫn đến cháy cả trục đỡ. Bề mặt ghi lò cần được kiểm tra kỹ để phát hiện các vết cong, võng, nứt, nếu có cần phải thay thế.
- Ống sinh hơi: Đây là ống chứa nước hoặc dầu xung quanh vách trong của buồng đốt. Các ống này có thể bị mòn hoặc biến dạng do quá trình tiếp nhiên liệu. Kiểm tra để đảm bảo chúng không bị hư hỏng.
- Tường lửa chịu nhiệt: Tường lửa được xây dựng từ gạch chịu nhiệt, xung quanh vách trong của lò. Sau thời gian sử dụng và va đập khi tiếp nhiên liệu, tường có thể bị vỡ. Cần sửa chữa hoặc thay thế trước khi vận hành lò.
- Ống lửa: Là giàn ống giúp giảm hao phí nhiệt trước khi khói thải ra môi trường. Ống lửa thường xuyên bị tắc hoặc bám bụi, làm giảm khả năng hấp thụ nhiệt. Cần làm sạch để duy trì hiệu suất.
- Bề mặt trao đổi nhiệt: Làm sạch bề mặt trao đổi nhiệt để loại bỏ cặn bẩn và bồ hóng, giúp tối ưu hóa hiệu suất truyền nhiệt của lò.
- Ống khói và ống lửa: Kiểm tra ống khói và ống lửa để đảm bảo không bị bám cặn hoặc hư hỏng, ảnh hưởng đến quá trình hoạt động của lò.
- Bề mặt bên trong: Kiểm tra các bề mặt bên trong của lò để phát hiện các dấu hiệu ăn mòn hoặc hư hỏng, giúp tiến hành sửa chữa kịp thời.
-
- Kiểm tra hệ thống an toàn:
- Van an toàn: Kiểm tra hoạt động của van an toàn, đảm bảo không bị kẹt và hoạt động đúng chức năng.
- Đồng hồ áp suất: Kiểm tra và hiệu chỉnh đồng hồ áp suất để đảm bảo đo lường chính xác.
- Hệ thống xả khí: Đảm bảo hệ thống xả khí hoạt động hiệu quả, không bị tắc nghẽn.
-
- Kiểm tra hệ thống điều khiển:
- Bộ điều khiển: Kiểm tra các bộ điều khiển tự động để đảm bảo hoạt động ổn định và chính xác.
- Cảm biến: Đảm bảo các cảm biến nhiệt độ và áp suất hoạt động đúng chức năng.
- Hệ thống điện tử: Kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống điện tử, đảm bảo không có hư hỏng hoặc lỗi kết nối.
-
- Thử nghiệm và điều chỉnh:
- Thử nghiệm hoạt động: Thực hiện thử nghiệm để đảm bảo lò hơi hoạt động đúng tiêu chuẩn.
- Điều chỉnh: Tiến hành điều chỉnh để tối ưu hóa hiệu suất và an toàn.
-
- Kiểm tra, bảo dưỡng các máy móc phụ kiện đi kèm:
- Quạt hút, quạt thổi: Kiểm tra cánh quạt, mô tơ, bulong, dây curoa, vòng bi và dầu bôi trơn.
- Bơm nước: Kiểm tra, chạy thử và chuẩn bị bơm dự phòng để tránh sự cố nghiêm trọng khi bơm hư hỏng.
- Tủ điều khiển: Kiểm tra các bộ phận bảo vệ mất pha điện, biến tần, khởi động, attomat, chuông cảnh báo và đèn báo thông số kỹ thuật. Cần phòng tránh sự cố chập cháy do hư hỏng hoặc chuột cắn.
3. Chu kỳ kiểm tra và bảo dưỡng lò hơi:
- Kiểm tra định kỳ: Theo TCVN 7704:2007, lò hơi cần được kiểm tra định kỳ hàng năm, bao gồm kiểm tra bên ngoài và bên trong để đảm bảo các bộ phận hoạt động tốt.
- Bảo dưỡng định kỳ: Mỗi 2-3 năm, lò hơi cần bảo dưỡng chi tiết các bộ phận quan trọng, phát hiện và sửa chữa hư hỏng.
- Kiểm tra đặc biệt: Nếu lò hơi gặp sự cố hoặc không hoạt động lâu, cần kiểm tra đặc biệt trước khi vận hành lại để đảm bảo an toàn và hiệu suất.
4. Quy định liên quan về việc kiểm tra lò hơi sau khi lắp đặt và vận hành
Theo TCVN 7704:2007, sau khi lắp đặt và vận hành, lò hơi phải tuân thủ các quy định kiểm tra như sau:
- Kiểm tra lần đầu: Trước khi đưa vào sử dụng, lò hơi phải được kiểm tra lần đầu bởi cơ quan có thẩm quyền. Kiểm tra này bao gồm kiểm tra toàn bộ hệ thống, đảm bảo tất cả các bộ phận hoạt động đúng chức năng và an toàn.
- Kiểm tra định kỳ: Sau khi đưa vào sử dụng, lò hơi phải được kiểm tra định kỳ theo chu kỳ quy định. Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề và tiến hành bảo dưỡng kịp thời.
- Kiểm tra sau sự cố: Nếu xảy ra sự cố, lò hơi phải được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi đưa vào hoạt động trở lại. Kiểm tra này giúp đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động của lò hơi.